Mangala orta asyada Göktürk ve Saka'lardan beri oynanan bir Türk zeka oyunudur. Her yerde oynanabilir. Bulunduğunuz yerde toprağa veya kuma çukurlar kazarak ve yerden topladığınız taşlar ile bu oyunu oynayabilirsiniz. Satranç oyunu gibi özel bir tahta ve taşlara ihtiyaç duyulmaz. Mangala oyununa kuyu oyunu da denmektedir.
Mangala Oyunu;
1- İki kişi arasında oynanan bir zeka oyunudur.
2- Amacı hazinede rakip oyuncudan daha fazla taş toplamaktır.
3- Oyunda her oyuncunun 6 küçük oyun çukuru (kuyu) ve bir büyük hazine çukuru bulunur. Oyun tahtasında toplam 12 küçük çukur 2 büyük çukur bulunur.
4- Mangala oyunu toplam 48 taş ile oynanır.
5- Oyunun başında küçük çukurların her birine 4'er taş konur. Hazine çukurları boş bırakılır.
6- Oyun soldan sağa doğru oynanır.
7- Oyuncu kendisine ait çukurdaki bütün taşları eline alır ve taşları aldığı çukur dahil sağ tarafındaki her çukura bir taş bırakır. Eğer taşları bırakırken hazineye denk gelinirse hazineye de taş bırakılır.
8- Son bırakılan taş hazineye denk gelirse oyuncu tekrar oynama hakkı kazanır.
9- Rakip oyuncunun çukurlarına da taş bırakılabilir.
10- Rakip oyuncunun hazinesine taş bırakılmaz.
11- Rakip oyuncunun çukuruna taş bırakıldığında son taş rakip oyuncunun çukurundaki taşları çift sayı yaparsa oyuncu bu çukurdaki bütün taşları alır ve kendi hazinesine koyar.
12- Oyuncu kendi çukurlarından boş olan çukura son taşı denk getirirse o çukurun karşı çukurundaki rakibin bütün taşlarını kendi hazinesine koyar.
13- Hazinenin yanındaki çukurda (en sondaki çukur) bir tane taş var ise oyuncu taşı eline aldığı o çukura taş bırakmadan hazineye atar ve tekrar oynar.
14- Oyunculardan birinin çukurlarında taş kalmadığında oyun biter. Taşları biten oyuncu rakibin çukurlarında kalan bütün taşlarını alır ve kendi hazinesine koyar.
15- Oyun sonunda oyuncular hazinelerindeki taşları sayar, fazla taşı olan oyuncu oyunu kazanır.
16- Toplam 5 oyun oynanır en çok kazanan oyuncu rakibini yenmiş olur.
Aşağıdaki videoyu izleyerek mangala (kuyu) oyunu hakkında daha detaylı bilgi edinebilirsiniz...